Natuurlijk Tsjechie

Algemene informatie over Tsjechie

Feiten Tsjechie

• Naam land: Republiek Tsjechie
• Regeringsvorm: parlementaire democratie
• President: Miloš Zeman
• Premier: Jiri Rusnok
• Oppervlakte: 78.864 km2
• Hoofdstad: Praag
• Tijdsverschil: geen
• Bevolkingsaantal: +/- 10,5 miljoen inwoners
• Taal: Tsjechisch
• Religie: 59 procent atheist, 26,7 procent rooms-katholiek, 4,6 procent protestant en 6,7 procent overige
• Munteenheid: Tsjechische kroon, CZK (juli 2013: 1 euro is ongeveer 26 kronen, zie www.xe.com)

Naar boven

Tsjechische Overheid

Tsjechie is een parlementaire republiek met een president aan het hoofd. De republiek bestaat in haar huidige vorm pas sinds 1 januari 1993, toen de Tsjecho-Slowaakse Federatie werd opgesplitst in twee onafhankelijke republieken: Tsjechie en Slowakije. De macht van het staatshoofd is relatief beperkt; de regeringsverantwoordelijkheid berust bij de eerste minister. De wetgevende macht berust bij het parlement, dat via rechtstreekse algemene verkiezingen wordt gekozen.

Dit parlement bestaat uit een Kamer van Afgevaardigden met 200 leden en een senaat met 81 leden. Het parlement controleert het kabinet, dat de uitvoerende macht heeft. De president wordt door beide Kamers gekozen voor een periode van vijf jaar, met een maximum van twee periodes. Het land is opgedeeld in veertien administratieve regio's met een eigen gekozen bestuur.

Politiek in Tsjechie

In maart 2013 werd Miloš Zeman tot de nieuwe president van Tsjechie benoemd. Tussen 2003 en 2013 was Vaclav Klaus president. Hij was voormalig leider van ODS en volgde Vaclav Havel op die aftrad na de maximale twee periodes. In juli 2013 werd Jiri Rusnok benoemd tot de nieuwe premier, nadat de vorige premier (Petr Necas) was afgetreden wegens betrokkenheid bij een omkoopschandaal.

Rechterlijke macht

De rechterlijke macht is onafhankelijk. Het rechtssysteem kent vier verschillende niveaus, van districtsrechtbanken tot het Hoge Gerechtshof, met rechters die door de president voor onbepaalde tijd worden benoemd. Voor zaken die betrekking hebben op de grondwet, is er het Constitutionele Hof met vijftien rechters die benoemd zijn door de president op aanbeveling van de Senaat. De rechtbanken zijn ook verantwoordelijk voor de inschrijvingen van bedrijven in het handelsregister.

Bevolkingssamenstelling

De Tsjechische Republiek kent twee belangrijke bevolkingsgroepen: de Tsjechen en de Moraviers. Van de bevolking beschouwt 81,2 procent zich Tsjechisch en 13,2 zich Moravisch. Naast 3 procent Slowaken maken andere nationaliteiten als Polen, Hongaren en Duitsers geen van drieen meer dan 0,5 procent van de bevolking uit. Een minderheid in de Tsjechische Republiek vormen de zigeuners of Romani. Deze bevolkingsgroep heeft veel te verduren van vooroordelen en discriminatie, waardoor slechts 0,3 procent van de bevolking zich tot deze groep rekent. Deze bevolkingsgroep is echter veel groter, schattingen varieren van 2,4 tot 2,9 procent. Van de bevolking zegt 59 procent niet godsdienstig te zijn, 30 procent noemt zich christen (waarvan 26,7 procent rooms-katholiek) en ongeveer 10 procent hangt een andere godsdienst aan.

Bevolkingsaantal

Door lage geboortecijfers en een vergrijzende bevolking neemt de Tsjechische populatie de laatste jaren af met jaarlijks gemiddeld 0,1 procent. De geboortecijfers zijn een van de laagste in de nieuwe EU-landen. Oorzaken hiervan zijn: bewuste kinderloosheid, het tekort aan parttime banen of flexibele arbeidskansen voor vrouwen, betere toegang tot anticonceptiemiddelen en de oudere leeftijd waarop getrouwd wordt. Doordat de geboortecijfers achterblijven bij de sterftecijfers, neemt de bevolking niet alleen af, maar vergrijst ze ook. Deze vergrijzingstrend is overigens waarneembaar in bijna heel Europa. Na 1990 bedroeg het aantal 60-plussers eentiende van de totale Tsjechische bevolking. Volgens berekeningen zal dit aantal in 2015 meer dan eenvijfde van de bevolking uitmaken. Dit fenomeen dwingt de overheid om haar pensioenvoorzieningen op middellange termijn drastisch te hervormen, wil zij het overheidstekort in de hand houden.

De overheid probeert de vergrijzingstrend tegen te gaan door een actief immigratiebeleid te voeren. Buitenlanders die in Tsjechie willen werken en aan bepaalde eisen voldoen, kunnen voor een permanente verblijfsvergunning in aanmerking komen. Deze maatregel zorgde voor een instroom van meer dan 30.000 buitenlanders in 2005 wat het totale aantal werkzame buitenlanders in Tsjechie op 280.000 bracht. Een andere maatregel is om voor 2013 geleidelijk de pensioengerechtigde leeftijd te verhogen van de huidige 60 naar 63 jaar.

Bevolkingsspreiding

De bevolking is redelijk evenredig over Tsjechie verspreid. Ongeveer 20 procent woont in de vijf grootste steden en 35 procent woont in steden met meer dan 50.000 inwoners. Eenvierde van de bevolking woont in kleinere dorpen en steden van 2.000 tot 5.000 inwoners. De landelijke bevolkingsdichtheid is 130 personen per km2, wat laag is in vergelijking met West-Europese landen.

Geografie

De Tsjechische Republiek ligt in Centraal-Europa en grenst aan vier landen: Duitsland in het westen en noordwesten, Oostenrijk in het zuiden, Slowakije in het oosten en Polen in het noordoosten. Tsjechie kent drie historische regio's:

• » Bohemen (in het westen)
• » Moravie (in het oosten)
• » Silezie (ten noorden van Moravie)

Bohemen kent veel licht glooiende vlaktes en plateaus omringd door lage bergen, terwijl Moravie erg heuvelachtig is. Bergketens en heuvelland vormen de natuurlijke grenzen met de buurlanden. De Krkonose of Reuzengebergte is het hoogste gebergte (1.602 meter). Het vormt de natuurlijke grens tussen Tsjechie en Polen. Hier vind je de meeste in Nederland bekende skigebieden zoals Harrachov (met Rokytnice nad Jizerou, Pasky nad Jizerou, Rejdice en Prichovice inmiddels SKIREGION .CZ genoemd), Spindleruv Mlyn, Pec pod Snezkou, Janske Lazne en Vrchlabi.

Van de vele rivieren zijn de belangrijkste de Elbe, de Vltava, de Morava en de Oder. Het land telt honderden meren, vooral in Zuid-Bohemen. Van de totale landoppervlakte is 33 procent bedekt met bos en wordt 54 procent gebruikt voor landbouw. 16 procent is tot beschermd (natuur)gebied verklaard.

Klimaat

Tsjechie heeft een typisch landklimaat met warme zomers en koude winters. In januari is de gemiddelde temperatuur overdag -0,4 graden; in juli is dit 20,8 graden. De droogste periode is van december tot en met februari met een gemiddelde neerslag van 19-20 mm. De natste maanden zijn mei tot en met augustus met een gemiddelde neerslag van 59-63 mm. Regionaal zijn grote verschillen in neerslag meetbaar, waarbij de bergen het weer plaatselijk beinvloeden.

Tweet